Opnieuw voor de klas staan na een aantal jaren buiten het onderwijs? Met VDAB ontwikkelden we INTRO, een uniek begeleidingstraject voor zij-instromers. De eerste 6 cursisten studeren eind december af. We blikken met hen en hun begeleiders nu al terug op de voorbije maanden.
Bart en Ellen waagden begin september de sprong naar een onderwijscarrière. Wat was hun motivatie en bleek INTRO voor hen de ideale springplank? In dit interview vertellen beide cursisten samen met Nel, een van de pedagogische begeleiders van de scholengroep, heel open over hun INTRO-ervaring.
We zijn benieuwd: welk profiel schuilt er achter de INTRO-cursisten? Wie waagt er na al die jaren opnieuw de sprong naar de klas? Stellen jullie jezelf even voor?
Bart: Ik zou mezelf omschrijven als een sociale creatieveling met een passie voor muziek en illustratie. In 2004 studeerde ik af als regent Plastische en Technologische Opvoeding en daarna heb ik nog een jaartje Fysica bij gestudeerd. Ik heb uiteindelijk maar twee jaar lesgegeven. De financiële onzekerheid heeft mij toen voor de privé doen kiezen. Ik heb daarna 15 jaar in de logistiek gewerkt waarvan drie jaar in Zweden.
Ellen: Ook ik heb er een loopbaan opzitten in de privé-sector. Ik ben in 2001 afgestudeerd als regente Frans, Engels en Geschiedenis. Nadien ben ik door een vakantiejob in Human Resources beland. Ik heb gewerkt als uitzendconsulente, payroll consulente en als medewerkster van een personeelsdienst. Vaak werd ik in deze jobs gevraagd om opleiding te geven aan collega's of nieuwkomers. Dus lesgeven is nooit echt helemaal weggeweest.
Waarom wilden jullie toch terug voor de klas staan? En wat trok jullie aan in het INTRO-project?
Bart: Ik werk graag nauw samen met mensen. Vooral van coachen krijg ik veel energie. Na al die jaren werd het duidelijk dat die coachende factor een belangrijkere rol moest gaan spelen in mijn professioneel leven. Dat zal wel iets te maken hebben met die innerlijke pedagoog van mij. Ik lonkte wel af en toe naar onderwijsvacatures op de VDAB website, maar voelde mij toch vrij onzeker om na al die tijd plots een klaslokaal binnen te stappen. Ik had al iets te vaak gehoord dat je van dag één voor de leeuwen werd gegooid. Ik had ook nog nooit een 'smartboard' of 'smartschoolaccount' van dichtbij gezien. "Al dat 'ge-smart', daar komt alleen maar smart van", dacht ik. INTRO contacteerde mij eigenlijk net op tijd: ik was op dat moment in volle twijfel. Of zoals Willy het zong "het water was veel te diep".
Ellen: Bij mij kwam de keuze voor een job als leerkracht er na een stimulans van mijn pluskinderen. Tijdens corona hielp ik hen vaak met het schoolwerk en ze besloten dat ik als leerkracht aan de slag moest. Dankzij een korte vervangingsopdracht als leerkracht Frans voelde ik terug de vonk voor de job. De keuze voor de opleiding INTRO was een zeer bewuste beslissing, omdat het aspect vertrouwen een belangrijke rol speelt in de job. Ik voelde de nood om na 20 jaar de nodige nieuwe kennis, tools en tips aangereikt te krijgen en zo terug met vertrouwen voor de klas te staan.
Bart: Herkenbaar. INTRO bood mij ook net het opstapje dat ik nodig had, een veilige omgeving om terug voeling te krijgen met het onderwijs. Mijn frontale 'onderwijskwab' moest serieus worden geüpdatet en daar was plots meer tijd en ruimte voor.
Hoe blik je terug op de voorbije weken? Hoe hebben jullie het beleefd?
Ellen: Ik blik tevreden terug. De opleiding reikte me effectief de juiste bagage aan waardoor ik op een bewuste manier voor de klas kan staan. Het is alsof mijn rugzakje terug gevuld wordt waardoor ik me beter voorbereid voel.
Bart: Ik moest vooral eerst wennen aan het feit dat er na de contacturen nog stevig moest worden gewerkt. Eerlijk? Ik was dat niet meer gewoon. Vroeger moest ik ook wel eens na de werkuren de laptop bovenhalen, maar nu was dat schering en inslag. Het onderwijs vraagt veel administratie en dat gebeurt buiten de contacturen. Op dat vlak gaf INTRO al meteen een betrouwbaar voorsmaakje van een leven als leerkracht.
Nel: Wat ons als begeleiders voornamelijk opviel, was het enthousiasme en de nieuwsgierigheid waarmee de deelnemers van start gingen met INTRO. Heel aangenaam en motiverend om voor zo'n groep les te mogen geven. Het was fantastisch om te zien hoe een groep volwassenen met al die diverse achtergronden week na week een sterkere band kregen met elkaar en een hecht team werden. Maar zoals Bart net aangaf, het was een intensief traject, ook voor ons: voorbereiden, lesgeven, bijsturen, overleggen, coachen, taken nakijken, lesvoorbereidingen opvolgen, etc. We hebben ons zeker niet verveeld! Gelukkig kregen we ook heel wat steun van de mentoren op de scholen. Zij namen ook de INTRO-cursisten onder hun vleugels. En als je dan de groei ziet die de deelnemers doormaakten doorheen het traject en hen opnieuw ziet openbloeien tot zelfzekere leerkrachten, dan is het voor ons elke druppel zweet waard geweest!
Wat vond je sterk aan het traject?
Bart: De pedagogen in de opleiding zijn professionals met ervaring en dat konden we voelen. Mensen met een hart voor het onderwijs. Dat wil niet zeggen dat ze de boel stonden te verheerlijken. We moeten ons ook kunnen wapenen tegen de pijnpunten. Het is niet de bedoeling dat we na een slechte ervaring het hazenpad kiezen.
Ellen: Wat volgens mij de opleiding uniek maakt, is de cursist zelf. Want het gaat over jou! Wat heb jij nodig? De lesgevers en begeleiders volgen je van dichtbij. Die op maat aanpak vind ik dé sterkte van INTRO.
Nel: Ik volg Ellen helemaal. Onze persoonlijke aanpak is de grootste sterkte van het traject. Dankzij individuele coaching en begeleiding op maat leerden we talenten en sterktes van de cursisten kennen, maar ook hun werkpunten en valkuilen en de impact ervan op het lesgeven. We bespraken al die zaken heel open met hen.
INTRO is een pilootproject, een vuurdoop voor begeleiders, cursisten en andere betrokkenen. Merkten jullie dat?
Bart: Een pilootproject blijft uiteraard niet gespaard van kinderziektes. Verschillende externe partijen die samenwerken aan één project, dat loopt niet altijd 100 % gesmeerd. Het vergde soms wel enige flexibiliteit van ons als cursist om alles georganiseerd te krijgen. Ik denk dan bv. aan lesmomenten en stagemomenten die samenvielen en de combinatie van de takenlast van de opleiding met die van de stage. Maar alle betrokken partijen hadden het juiste doel voor ogen en dat maakte ook alles bespreekbaar. Dus eigenlijk mag ik niet klagen, ik ben zeer tevreden!
Nel: Het is absoluut zo dat we uit deze eerste INTRO-ervaring wel wat lessen kunnen trekken. De bril waarmee de deelnemers naar het onderwijs kijken, leverde ons bijzonder veel leerrijke en waardevolle informatie op die ons in de toekomst kan helpen om andere starters en zij-instromers beter te ondersteunen bij hun eerste stappen in het onderwijs. We lieten de cursisten ook een evaluatieformulier invullen en met die feedback gaan we aan de slag voor het uittekenen van het tweede traject.
Zouden jullie INTRO aanraden aan toekomstige cursisten?
Ellen: Absoluut! INTRO heeft me via individuele begeleiding op maat voorbereid om op een veilige, professionele manier terug het onderwijsveld in te gaan. Ook in het onderwijs verandert het landschap heel snel, maar je hoeft het echt niet alleen te doen. Ik zou dan ook zeggen: durf kiezen voor jezelf en dus voor deze opleiding.
En ten slotte: heeft INTRO jullie kijk op onderwijs veranderd?
Bart: 15 jaar geleden ging alles er wel nog behoorlijk oldschool aan toe, dus op dat vlak is er wel veel veranderd. Ik heb ook het geluk dat ik stage mocht doen op een zeer vooruitstrevende school, dus voor mij was dat een ideale leeromgeving. Ik heb wel gezien dat de werkdruk bij de leerkrachten hoog is. Ze hebben nooit gedaan. Een geluk dat ik goeie loopschoenen droeg, want de briefing met de mentor gebeurde vaak in de wandelgangen. Heel veel zaken gebeuren ’onderweg´ of ’tussendoor’, aangezien je als leerkracht vaak druk in de weer bent. Ondanks de druk merk ik bij iedereen wel nog veel drive en ambitie om alles zo goed mogelijk te doen. Het is een sterk ras, die leerkrachten! Ik zou ze goed verzorgen, moest ik van u zijn, mijnheer de minister.
Daar hebben wij niks meer aan toe te voegen. Bedankt en welkom terug in onderwijs!
Nel: Mag ik toch nog iets toevoegen? Het ganse INTRO-team wenst de cursisten een onderwijscarrière vol passie voor het lesgeven toe en een aanstekelijk enthousiasme dat jongeren inspireert. Dat onze INTRO'ers die leerkracht mogen zijn over wie leerlingen later zeggen: "hij/zij heeft voor mij het verschil gemaakt".
Ok, dáár kunnen we nu echt niets meer aan toevoegen. Op naar INTRO #2!
Klinkt bovenstaande je als muziek in de oren? Inschrijven voor het tweede traject doe je zo:
Onze partner VDAB doet de voorselectie van mogelijke INTRO-cursisten. Ben je werkzoekende, heb je een pedagogische bekwaamheid en wil je graag terug voor de klas staan in het secundair onderwijs? Neem dan contact op met Karel Van Den Bossche via karel.vandenbossche@vdab.be of surf naar www.vdab.be en vraag daar deze opleiding aan. VDAB organiseert ook infosessies. Er staat nog een infomoment gepland op donderdag 13/1/2022 om 16u. Check de evenementenkalender van VDAB voor meer info over de sessie.